Köşe yazılarımı takip edenler bilirler. Ben resilience (dayanıklılık) ve wellbeing (psikolojik sağlık) üzerine sıklıkla yazılar yazan bir psikoloğum. Ve son dönemde hem ülkemizde hem dünyada yaşanan COVID-19 pandemisi, savaşlar ve terör olayları bu iki kavramı hayatımıza geçirmenin hayatta kalabilmemiz için ne kadar gerekli olduğunu bir kere daha gösteriyor.
 
Hayatta kalmak için en temel ihtiyacımız olan güvenliğimizin tehdit altında olduğu böyle zor dönemlerde dayanıklılığımızı geliştirmeliyiz. Dayanıklılık (resilience), tüm zorluklar, belirsizlikler ve değişim karşısında yılmazlığımızı, esnekliğimizi koruyabilmek, motive bir şekilde hedeflerimize bağlı kalabilmek, zor zamanlarda var olabilmek ve her şeye rağmen iyi olabilmektir. Dayanıklılığı yüksek kişiler stresten daha az etkilenir, daha hızlı toparlar, hatta bu tür deneyimleri gelişim fırsatı olarak bile görebilirler.
 
ZOR ZAMANLARDA DAYANIKLI (RESİLİENT) OLABİLMEK İÇİN İŞTE SİZE 5 ÖNEMLİ TAVSİYE:
 
1- HABERLERE BİRAZ ARA VERİN
 
Olan gelişmelerden haberdar olmak istediğinizin farkındayım. Ama özellikle çocuklarınız varsa ve onların önünde akşamları haberleri izliyor ve tepkilerinizi gösteriyorsanız emin olun ki olan saldırıları tekrar tekrar izlemek hem sizin hem de çocuklarınızın stresini daha da arttırır. Bir şey söylemeseniz bile çocuklar sizin gerginliğinizi hisseder ve kendilerine çekerler. Onlardan gelebilecek sorulara hazırlıklı olun ve yaşlarına uygun açıklamalar yapın. Ortamın güvenli olmadığı zamanlarda çocukların dayanıklı ebeveynlere her zamankinden daha çok ihtiyaçları vardır.
 
2- GERÇEKÇİ BAKIŞ AÇISINDA KALIN
 
Trajik olaylar her ne kadar büyük bir korku ve etki yaratsa da gündelik olaylarla kıyaslandığında olma sıklıkları düşüktür. Devletin ve bağlı organizasyonların bu saldırıları engellemek ve ulusal güvenliği sağlamakla görevli olduklarını unutmayın. Kötü şeyler olabilir ama hayatınızdaki iyi ve güçlü hissetmenizi sağlayan kaynaklarınız için şükretmeyi de ihmal etmeyin.
 
3- PLAN YAPIN
 
Hali hazırda bir acil durum planı yapmanız kontrollü hissetmenizi ve beklenmeyene karşı hazırlıklı olmanızı sağlar. Bir kriz çıkması halinde sizin, ailenizin ve arkadaşlarınızın nasıl tepki vereceği ve nasıl bağlantıda kalacağı ile ilgili net bir plan oluşturun.
 
4- BAŞKALARINA YARDIM EDİN
 
İhtiyacı olduğunda başkalarına yardım etmek yardım eden kişiye de iyi gelir. Travma yaşayan kişilere yardım etme amaçlı kurulan organizasyonlara katılabilir, sivil toplum örgütlerinde çalışabilirsiniz.
 
5- BAĞLANTIDA OLUN
 
Hem kişisel hem online olarak sosyal ağları ve aktiviteleri devam ettirmek, bu süreci normalleştirmek, ortak duyguları paylaşmak ve yaşanan stresi rahatlatmak için etkilidir. Sizi önemseyen ve dinleyen kişilerin desteğini ve yardımını kabul etmek dayanıklılığınızı arttıracaktır. Böyle zor zamanlarda en iyi gelen şey geçmişte bununla nasıl başa çıktığımızı hatırlamaktır. Geçmiş başarılarımız bunu yeniden aşabileceğimiz konusunda bize umut ve güç verir.
 
Geçmişte, benzer krizlerden ortak değer ve inançlarımıza tutunarak, bizi yok etmeye çalışanlara karşı BİR durarak çıkmıştık. Yine ihtiyacımız olan tek şey, bizi kutuplaştırmaya çalışanların oyunlarına katılmamak ve kendi akıl, sağduyu ve gücümüze güvenerek TEK olduğumuzu yeniden hatırlamaktır.
 
İnsanlar genellikle ancak dibe vurduğunda değişirler. Dibe vurduğumuz bu günler belki de değişim zamanımızdır. Ne dersiniz?
 
Uzm. Psk. Manolya Özek Tatış